Eerste kind afgestaan via vondelingenkamer

Gepubliceerd 20 mei 2016

In de nacht van 12 op 13 mei is er voor het eerst een pasgeboren baby afgestaan en overgedragen aan vrijwilligers van de stichting Beschermde Wieg in Groningen sinds de oprichting van de stichting in 2014. De stichting Beschermde Wieg heeft in Nederland vier vondelingenkamers waar vrouwen anoniem hun kind kunnen afgeven.

De vrouw in kwestie koos ervoor gebruik te maken om de noodlijn van Beschermde Wieg te bellen. Een vrijwilliger heeft de vrouw vervolgens in contact gebracht met een verloskundige en heeft het kindje overgedragen aan het Groningse Martini Ziekenhuis. De gezonde baby is op dit moment ondergebracht bij een crisispleeggezin. Op advies van Stichting Beschermde Wieg heeft de vrouw haar persoonsgegevens in een gesloten enveloppe achtergelaten die door de verloskundige afgegeven zijn aan een notaris. Dit geeft het kind de mogelijkheid als het zestien jaar is indien gewenst de moeder te achterhalen.

Kitty Nusteling van Stichting Beschermde Wieg geeft aan blij te zijn dat de moeder ervoor gekozen heeft om de stichting in te schakelen. ‘De moeder heeft ons gezegd dat ze eigenlijk van plan was het kind te vondeling te leggen.’Het te vondeling leggen van een kind is verboden in ons land. Er staat een celstraf van meer dan vier jaar op en een boete van circa 20.000 euro. Toen de vrijwilligers het kind naar het ziekenhuis brachten, trad het gebruikelijke protocol bij vondelingen in werking. Hierbij wordt de forensische opsporingsdienst betrokken die de moeder opspoort. Beschermde Wieg geeft aan het kindje niet als vondeling te beschouwen, omdat het een warme overdracht en daad van liefde van de moeder was. Liever had Nusteling het nieuw ook niet openbaar gemaakt. Echter, omdat de politie erachteraan gaat vonden zij het nodig te laten weten dat de vrouw wat betreft de stichting goed gehandeld heeft.

Beschermde Wieg pleit voor een gedeeltelijke wetswijziging, waardoor een moeder die haar baby veilig en anoniem wil achterlaten niet langer bestraft kan worden. Volgens Nusteling is dit al in twaalf EU-landen het geval. Elk jaar worden er circa twee levende en vier overleden vondelingen ontdekt op straat, in vuilcontainers of in boodschappentassen.

De vondelingenkamers worden vooralsnog gedoogd. De Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) vindt de kamers weliswaar ‘geen toereikende oplossing’ voor moeder en kind, maar benadrukte vorig jaar in haar advies dat een verbod niet helpt om de problemen te voorkomen waardoor vrouwen hun kind te vondeling leggen.

De stichting Beschermde Wieg werd in 2014 opgericht en is bedoeld voor vrouwen die uit angst voor eigen veiligheid of die van hun baby geen contact kunnen leggen met de reguliere gezondheidszorg. Er zijn vondelingenkamers in Papendrecht, Groningen, Middelburg en Oudenbosch. In de loop van dit jaar wordt een vijfde kamer geopend in het Isala Ziekenhuis in Zwolle.

De kamer is een ruimte van circa anderhalf bij drie meter, waar de moeder naar binnen kan lopen met haar baby. In de kamer staan een ledikantje, een tafeltje en een stoel. De moeder kan anoniem in gesprek gaan met een hulpverlener of ervoor kiezen de baby meteen achter te laten.

Via de noodlijn heeft Beschermde Wieg naar eigen zeggen in anderhalf jaar tijd drie tevondelingleggingen kunnen voorkomen.